Bölge, tarih boyunca çeşitli medeniyetlere beşiklik etmesi sebebiyle, değişik isimler almıştır. Bu bölümde özetleyerek verilecek, detaylı bilgi ayrıca bölümler içerisinde anlatılacaktır.

       Klaos/Kleos: M.Ö.8. yüzyılda İonlar, "Kışın sert soğuktan koruyan Kışlık Barınak" anlamına gelen “Klaos/Kleos” ismi vermişlerdir.

       Kilas/Kilos: Bizans döneminde, "Çanak ova" anlamına gelen "Kilas/Kilos” ismi verilmiştir.

       Kilbis/Kilbis Vadisi: M.S.2.yüzyılın sonlarında “Kilbis” olarak anılıyordu.

       Keles/Kelas/Kilas: Osmanlı Döneminde, "Keles/Kelas/Kilas" ismi kullanılmıştır.
      Kiraz: Türkiye Cumhuriyeti Döneminde 1948 yılında ilçe olan Keles’e  "Kiraz" adi verilmiştir.

       Keles, Sir Derya bölgesinde kullanılan bir ad olup, bu ad o yörede yaşamaktayken, daha sonra Anadolu’ya göçerek, Batı Anadolu’ya Bizans sınırına yerleşen Kayı Boyu’na mensup Türkler tarafından getirilmiş bir isimdir.                                                            

       Anadolu’da, ilçemiz haricinde üç tane daha "Keles" ismini kullanan yerleşim yeri adı olduğu tespit edilmiştir.

      -İzmir/Keles: 1948 yılında ilçe olurken adı Kiraz olarak değiştirilmiştir.
     -Bursa/Keles: Halen Bursa’ya bağlı bir İlçe merkezidir.

     -Ordu/Keles: Ordu’nun Ünye ilçesine bağlı Keles Köyünün ismi, 1966 yılında "Çınarcık" olarak değiştirilmiştir.

     -Antalya/Keles: Antalya'nın Kumluca İlçesi Kuzca Köyü'ne bağlı Keles Mahallesi halen mevcuttur. 

       Anadolu’ya yerleştirilen Türk toplulukları, yerleştirildikleri yerlerde kendi isimleri ile köyler kuruyorlar, daha önce yaşadıkları bölgelerdeki bazı dağ, köy, nehir adlarını yeni yerleşim yerlerine veriyorlardı.

       Keles/Kiraz yöresine yerleşen Türkler; çoğunlukla Oğuz Türklerinin Bozok kolunun Avşar boyuna bağlı aşiretlere, çok azı da Üçok kolunun Salur boyuna bağlı aşiretlere mensuptur. Anadolu’daki Oğuz Boylarının dağılımına baktığımızda, Avşar boyunun; Manisa, Antalya, Bursa, Kütahya ve Aydın yöresinde de yoğun olarak yerleştiklerini görüyoruz. Zâten, Osmanlı Devleti döneminde de İzmir Sancağı’nın tamamı gibi, Keles/Kiraz yöresi, Aydın Eyaleti’ne bağlı idi. 20 Ocak 1921 tarihinde T.B.M.M. kararı ile müstakil İzmir Vilayeti kurulmuş, Keles de bu ilin Ödemiş kazasına bağlı bir nahiye olarak,1948 yılında Kiraz adı ile ilçe oluncaya kadar devam etmiştir. Kiraz’ın köylerinin isimlerinden bazılarına dikkatle incelediğimizde, görülmüştür ki bu isimlerden 5 tanesi; Türk boylarından Avşar boyuna ve 1 tanesi de Salur boyuna bağlı aşiret isimlerini taşımaktadır. Bunlar aşağıda verilmiştir.

      

       Bozoklar-Avşar      Cerit                  Ceritler

                                        Haliller                Haliller

                                        Çatak/Çıtak        Çatak

                                        Solaklar              Solaklar

                                        Akkeçili                Akkeçili

      Üçoklar-Salur       Karaman              Karaman             

       Antik çağ tarihi, insanlık tarihinin başlangıcından yani İlkçağ’dan (M.Ö.3500-M.S.375) erken dönem Orta Çağ'a kadar olan zaman dilimindeki belirgin kültürel ve siyasi olayları konu alır. Sümer çivi yazısının keşfedilmiş en eski yazım türü olduğuna göre, kayıtlı tarihin süresi yaklaşık 5.000-5.500 yıldır. Genetik delillere göre ise, insanoğlunun ilk ortaya çıkışı yaklaşık 150.000 yıl öncedir.

       Küçük Menderes Havzasında (Yani Keles/Kiraz yöresinde de) insanlık kültürü M.Ö.6500 ya da 6000’li yıllarda Erken Neolitik Dönemde başladığı anlaşılmaktadır. Burada Ön-Türkler tarafından oluşturulan küçük beyliklerin, “Assuwa Konfederasyonu”nu meydana getirdikleri de son araştırmaların ışığında iddia edilmektedir. Bu havzadaki Limontepe Höyüğü, Hacılar Höyüğü, Muğla mağara resimleri üçgeninin yaklaşık orta kesiminde, şu anda İzmir’e bağlı Kiraz, Beydağ, Ödemiş ilçeleri de yer almaktadır.

       Asya, Küçük Asya (Anadolu) adının nereden geldiğine dair çeşitli iddialar vardır. Hititler, Bozdağlar ile Aydın Dağları arasındaki Küçük Menderes Havzası’na Assuwa derken, M.Ö.9.yy şairi Homeros bu yöreye Assiyos ya da Asia olarak nitelemektedir.

       Lidyalılar, kendilerinin Asyas adlı bir kahramanın soyundan geldiklerini söylemişlerdir. Onlara göre Asia adı, Menes’in torunu ve Kotis’in oğlu Asias’tan gelmektedir. Ünlü tarihçi Herodot da Asia’nın, Lidyalılara ait bir büyük sülalenin adı olduğunu söyler. Strabon da Coğrafya adlı ünlü eserinde Asia adının, Yukarı Küçük Menderes Havzasındaki çayırlıklara da adını veren yiğit Asias’ın mezarının bulunduğu yere verilen ad olduğunu yazmaktadır. 

       Saint-Martin, Histoiredes Decouvertes Geographiques adlı eserinde,”Asia adı M.Ö.1300 yıllarında Küçük Menderes (Kystros) kıyılarına yerleşmiş olan Seyt (İskit-Saka) toplumu ile ilgili büyük bir sülâle olan As (Ases) adından gelmiş olması güçlü bir ihtimaldir.” diyor. Ayrıca, Ana Tanrıça Artemis’in emrinde olduğu söylenen kırk peri kızından yirmisinin 

       Asia’lar adını taşıdığı mitoloji kitaplarında geçmektedir. Grekler, Antik Çağda, sadece Batı Anadolu için Asia adını kullanmışlardır. TekTanrılı dinlerden Museviliğin temel kitabı Tevrat’ta da “H.z.Nuh’un Asia ile evli oğlu Yafes..” den bahisler vardır.

       Yukarı Küçük Menderes Havzası doğusunda Kelbianon ovasındaki halkın Antik Çağda en büyük yerleşim yeri Koloe (Kiraz) idi.

       Ön-Türklerin ölülerini gömdükleri Kurganlardan (Kişisel Mezarlar); Keles/Kiraz, Beydağ ve Ödemiş yöresinde yüzlerce bulunmaktadır. İtalya’ya göçmüş olan Türk asıllı Etrüskler de ölülerini Kurganlara gömmüşlerdir.

       Bölgenin en erken M.Ö 3.binyılın başlarında, yani günümüzden 5000 yıl kadar önce iskân edildiği anlaşılmaktadır. Gerek Ödemiş yakınlarında, gerek­se Kaymakçı yöresindeki höyük ya da mezarlarda ele geçirilen bulgular, İlk Tunç Çağı denen bu dönemde Küçük Menderes vadisi insanlarının; bir yandan kuzey­deki Çanakkale yöresi; öte yandan Ege Adaları ve son olarak da Denizli yöresi kültürleriyle ortak özellikleri paylaşan, yerel bir kültüre sahip olduğunu göstermektedir.

       Yeni tarihî bulgulara ve belgelere göre; Hititler’in (Etiler), M.Ö.3000 yıllarından Kafkasya üzerinden Anadolu’ya geçen, Hint-Avrupa kökenli oldukları ve Türk soyundan geldikleri kabul edilmektedir. Keles/Kiraz ve civarındaki Türk hâkimiyeti, M.Ö.2000 yıllarında başlamıştır. Yani, günümüzden 4000 yıl önce, Keles/Kiraz bölgesinde Türkler de yaşamaktaydı.

      Özetle; Anadolu, Tarih Öncesinde ve İlkçağ’da Kafkaslar ve Boğazlar üzerinden Ön-Türk göçlerine sahne olmuştur. Ortaçağda da Bizans İmparatorluğu tarafından, askeri tedbirler ve hudutların korunması maksadıyla onbinlerce Türk, Anadolu’nun çeşitli yerlerine yerleştirilmişlerdir. 11.yüzyılda Anadolu’ya son kez ve kalıcı olarak gelen Selçuklu Türkleri, burada kendilerine has Gök Tanrı dinine mensup olanlar, Hristiyan olan yerli Türk’lerden pek çoğunu Müslümanlaştırarak onlarla kaynaşmışlardır. Hristiyan kalmakta direnenler ise; Türkçe konuştuklarından, Yunanca konuşamadan ve yazamadan “Rum” adı altında yaşamışlardır.

      Keles/Kiraz yöresi Antik Çağ’da sırasıyla; Hitit egemenliğinde 600 yıl, İon egemenliğinde 700 yıl, Frigya egemenliğinde 500 yıl, Lidya egemenliğinde 160 yıl, Pers egemenliğinde 212 yıl, Makedon Krallığı egemenliğinde 77 yıl, Suriye Krallığı egemenliğinde 100 yıl, Bergama Krallığı egemenliğinde 55 yıl, Roma İmparatorluğu egemenliğinde 215 yıl, Bizans İmparatorluğu egemenliğinde 913 yıl, Ceneviz egemenliğinde 5 yıl, Selçuklu hâkimiyetinde 237 yıl, Sasa Bey hâkimiyetinde 2 yıl, Aydınoğlu Beyliği hâkimiyetinde 116 yıl, Osmanlı İmparatorluğu hâkimiyetinde 497 yıl ve 86 yıldır da Türkiye Cumhuriyeti egemenliğindedir.

        Milletlere göre değerlendirdiğimizde Keles/Kiraz bölgesinde 1536 yıl ile Türkler en çok hüküm süren ve sürmekte olan millettir. İkinci sırada 913 yıl ile Bizans İmparatorluğu ve 700 yıl ile üçüncü sırada da İonlar yer almaktadır. Bu dönemleri kısaca özetlemekte yarar görülmüştür.

                   Hitit Dönemi (M.Ö.2000-M.Ö.1200):

     Anadolu’ya dördüncü ve kalıcı en son Türk girişi, 1071 yılında Malazgirt Zaferi’nden sonra olmuş ve Anadolu kapıları yeniden ve ebediyen Türklere açılmıştır. 1077 yılında Kutalmışoğlu Süleyman Beyin kurduğu Anadolu Selçuklu (Türkiye Selçukluları)Devleti (1075-1086) ile batısı ve doğusuyla bütün Anadolu Türk hâkimiyetine girdi ve Türk yurdu oldu. 1081 yılında İzmir ve çevresi, Bizans kaynaklarının verdiği bilgiye göre Çaka Bey tarafından fethedilmiştir.    

        1187’de Şemseddin Bey komutasındaki Türkmen akıncılar, Küçük Menderes Havzası’nı bastı ve binlerce hayvan ve esir alıp geri döndüler. 1208’de yeniden havzaya geldiler ve yağma hareketlerinde bulundular. Bu dönem akınlarının hiçbirisi kalıcı olamadı. Ancak 1304’den sonraki akınlardan sonra Türkmenler Keles/Kiraz yöresinde kalıcı olarak yerleşmeye başladılar.

       1300’lerde Türklerin hâkimiyetine giren bölgeye,Nazilli tarafından gelerek yöreye yerleşen Keleş Oğulları Yörük aşireti tarafından, Keleş isminin verildiği de söylenmektedir, ancak bu konuda kesin bir delil bulunamamıştır. Keles/Kiraz yöresi 237 yıl Selçuklu hâkimiyetinde kalmıştır.

       1426 tarihinde Osmanlı Devleti topraklarına katılan Keles/Kiraz yöresine, ilk defa Türkçe bir isim verilmiştir. Osmanlı döneminde, “Güzel yer” anlamına gelen, “Keles” ismi Kiraz’a verilen ilk Türkçe isimdir. Keles(varanus), kelime olarak; hayıtlar içerisinde ve su kenarlarında yaşayan kertenkele (yörede Süleymancık da denilen) cinsinden bir sürüngendir. Çağatay Türkçesi’nde de bir sincap türü demektir.

       1425-1575 yılları arasında Birgi, Aydın Eyaleti’nin en büyük ikinci şehri (Birinci Tire), Batı Anadolu’nun da en büyük iki şehrinden biriydi.

       1451 yılında Aydın Sancağı kentleri içerisinde, Tire Sancak Merkezi idi.Diğer şehirler Keles’in de bağlı bulunduğu Birgi, Güzelhisar, Sultanhisar, Bozdoğan, Arpaz, Yenişehir, Kestel, Ayasuluğ, İzmir ve Alaşehir idi. Evliya Çelebi bu şehirleri 14 kaza olarak nitelemekte ve bunların isimlerini şöyle sıralamaktadır. Tire, Bayındır, Birgi, Sart, Balyambolu, Kilas/Keles, Güzelhisar, Köşk, Sultanhisarı, Nazilli, Arpaz, Amasya, İnegöl, Alaşehir.

    Yukarıda verdiğimiz iki Vakfiye’den alınan bilgilerin ışığında ve aşağıda vermeye devam edeceğimiz bilgiler/belgeleri dikkate alarak rahatlıkla,“Keles/Kiraz 1506-1530 yıllarında Birgi’ye bağlı bir köydür.” diyebiliriz. 1530 yılında Keles’de 96 Hane bulunmaktadır, yaşayan nüfus sayısı belli değildir. Keles/Kiraz’ın 1530-1811 yılları arasında bucak ve 1811-1867 yılları arasında Kaza Merkezi olduğu görülmektedir. 1831 Nüfus Sayımı’na göre Keles’in nüfusu 1079 kişidir. 1063 tanesi Müslüman, 15 ‘i reaye ve 1 tanesi de Ermeni’dir.

       Cennetkarıoğlu İsyanı:1624 yılında Birgili bir Tımarlı Sipahi olan Cennet Karıoğlu, Yukarı Küçük Menderes (Keles/Kiraz yöresi) halkını da arkasına alarak ayaklandı. Bir yıl sonra Denizli sınırında yakalandı ve Birgi’de Kuyucu Murat Paşa’nın emri ile asılarak cezalandırıldı. 1657, 1672 ve 1690 yıllarında yörede görülen eşkıyalık hareketleri de bastırıldı.

       657 yılında Sivri Bölükbaşı’nın arkadaşlarında Kara Mehmed adlı bir eşkıya etrafına topladığı adamlarla Sultanhisar, Arpaz, Beydağ ve Keles/Kiraz yörelerinde yol kesip, köy ve kasabaları haraca bağlamaya başlayınca; üzerine Kulalı Dünya Ağa gönderilince kaçtıysa da yöreye yeniden döndü ve halkı soymaya başladı. Başka çeteler de türeyince, üzerlerine yine Dünya Ağa gönderildi Beydağ ve Keles/Kiraz kethüda yeri olarak verildi ve Yeniçeri Ağalarına da emir verilerek kendisine yardım edilmesi istendi. Ancak, Dünya Ağa da Bergamalı Çetebaşı Sivri Bölükbaşı ile birleşince, üzerlerin İsmail Paşa gönderildi ama o da başarılı olamadı. Kara Mehmed, 1660-1662 yılları arasında Saruhan Mutasarrıfı Kaplan Mustafa tarafından yok edilmiştir.

       1672 yılında Keles/Kiraz kazasından Köseoğulları diye bilinen beş kardeşler ve Aydın sancağının bazı yerlerinden Bölükbaşılar, çevrede eşkiyalık yapmışlar, Beydağ ve Birgi’ye girmişlerdir.

       17.yüzyılda yukarı küçük Menderes Havzasında bulunan kazalar, Birgi, Keles ve Beydağ’dır.

       7 Kasım 1864 tarihli Vilayet Nizamnâmesi ile merkezi yine İzmir olmak üzere, yeni Aydın Vilayet 23 Mayıs 1867 tarihinde kurulmuştur. Bu Vilayetin 4 sancağı vardı: İzmir, Aydın, Saruhan ve Menteşe. Merkez Sancağın Sığla olan adı da İzmir olarak değiştirildi. Bu yeni kurulan İzmir Sancağı’na bağlı ilçeler; Bayındır, Çeşme, Foçateyn (Yeni ve Eski Foça), Kuşadası, Menemen, Ödemiş, Tire ve Urla idi. Bu tarihte İzmir Sancağı içinde; 8 ilçe, 9 bucak ve 702 köy yer almaktaydı. Bu Kanun ile Birgi, Keles (Kiraz), Balyambolu (Beydağ) kazalıktan çıkarılarak Ödemiş kazasına bağlı nahiye/bucak durumuna indirilmiştir.

       1890 yılında İzmir Merkez Sancağı’nın 10 ilçesi, 19 bucağı (Keles dahil), 704 köyü vardı.

       1892 yılında Ödemiş kazasına bağlı Birgi, Beydağ ve Keles adlarıyla 3 bucağın olduğu ve toplam 124 köyünün olduğu anlaşılmaktadır.

       1867-1948 yılları arasında nahiye/kasaba olarak kalan Keles, 1948 yılında Kiraz adı ile Kaza/İlçe Merkezi haline yeniden getirilmiştir.  

        1903 Maarif Salnâmesi’ne göre Keles’de 1 Rüştiye (Ortaokul) vardı.Bu Rüştiyede 1899-1900 Öğretim Yılında 29 öğrenci öğrenim görüyordu.

    Keles/Kiraz’ın Yunanlılar Tarafından ilk İşgali (2 Haziran -12 Temmuz 1919 tarihleri arasında 2 ay 11 ( 41) gün sürmüştür.   
      Keles’te Kuvayı Milliye Teşkilatı, 12 Temmuz 1919 günü Müderris İbrahim Edhem Efendi (Uluborlu)'nin başkanlığında kurulmuştur.        
      Keles/Kiraz'da milli mücadelenin önderliğini Koca İbrahim ve Kadı Ali yaptılar. Kelâsh Murat ve Musa Beyler ile Kara Ahmet Efe Milli Mücadeleye katılan efelerdir.

      Kurtuluş Savaşı sıralarında, Kiraz'lı Kuvayı Milliyeciler, büyük yararlılık gösterdiler. Ünleri günümüze kadar gelen bu Kuvayı Milliyeciler,   Binbaşı Çolak İbrahim komutasına girmişlerdir. Çolak İbrahim Bey komutasındaki Süvari Birliği, 1 Eylül 1922 günü Kiraz’ı Yunan işgalinden kurtarmışlardır. Bu nedenle, bir caddeye Çolak İbrahim adı verilmiştir.

       Bu Kuvayı Milliyecilerimiz arasında en önemlileri; Molla Hasan, Murat Bey, Musa Bey ve Çavuşdağlı Kabakoğlu ile Çavuşdağlı Hacı Ahmet sayılabilir.

        Çaylılı Koca Mehmet Efe, yöre halkından savaşamayacak derecede ihtiyar, sakat ve çocukların sağ salim emin yerlere göç etmelerini sağlıyordu. Kardeşi Tahir Efe ise; Keles yönüne çekilip, Yunan askerlerini üzerine çekerek, onları şaşırtarak köylülerin bu göçlerini kolaylaştırmak için çalışmıştır.

     5 Eylül 1922 günü Yörük Ali Efe ve emrindeki zeybek müfrezesi Keles’e indiğinde, her tarafa bayraklar asılmıştı. Zeybekler Ödemiş’e doğru akın ederken de Kelesliler ve yol üzerindeki köylüler davul ve zurnalarla onların yollarını kesiyor ve onlar için kurbanlar kesiyorlardı.

                      

                 

       Keles/Kiraz, 1506-1530 yılları arasında köy statüsünde kalmıştır.

       Keles, 1530-1811 yılları arasında bucak merkezidir.

       Keles, 1811-1867 yılları arasında Kaza merkezidir.

      Keles, 1867-1923 yılları arasında Nahiye merkezidir. (Ödemiş kazasına bağlı)

    İzmir, 20 Ocak 1921 tarihinde TBMM tarafından kabul edilerek yürürlüğe konulan, “Teşkilât-ı Esasiye Kanunu (Anayasa)”nun 9. Maddesinde yer alan, “Vilâyetler kazalardan, kazalar da nahiyelerden oluşur”, hükmüne dayanılarak, yönetim yapısı yeniden düzenlenerek; 13 kaza, Keles dâhil 28 nahiye ve 225 köyden meydana gelen il merkezi haline getirildi. 1923 yılında da Keles, Adagide, Balyambolu ve Birgi, Ödemiş kazasına bağlı nahiyelerdir. Keles’in bu tarihteki yüzölçümü ise; 254,25 km2’dir. Bu tarihte Keles’e bağlı 31 köy ve merkezin toplam nüfusu 14.999 kişidir. (Köy isimleri ve detaylı bilgiler Bölüm 3 Yönetim Teşkilatı kısmındadır)

       Keles, Cumhuriyet’in ilanı sırasında Ödemiş’e bağlı nahiye iken, 1948 yılında Kiraz adı verilerek ilçe yapılmıştır. Her ne hikmetse; Keles adı, kirazının bol olmamasına rağmen, yöre halkı tarafından da hiçbir anlam ifade etmeyen ve hâlen de benimsenememiş olan, Kiraz ismini almış ve böylece de Keles adı, diğer tarihî değeri ve hatırası olan yer adları gibi, tarihe karışmıştır. Ancak, bu tarihe karışma, resmî makamlar ve belgeler nezdindedir. Keles halkı, hiçbir zaman Keles ismini dilinden düşürmemiş ve hâlen de en yaygın olarak Kiraz değil, Keles ismi kullanılmaktadır. Yolunuz bu tarafa düşecek olursa; göreceksiniz ki Ödemiş-Kiraz arasında yolcu taşıyan minibüs şoförleri ve muavinlerinin “Keles, Keles, Keles’e bir kişi!”, diyerek müşteri topladıklarını, arada sırada da yeni ismiyle ilçeyi tanıyanlar için , “Keles Kiraz, Keles Kiraz!” diyerek müşteri aradıklarını görebilirsiniz.

    Konum: Kiraz, Ege Bölgesi’nin biraz iç kesiminde İzmir iline bağlı bir ilçedir. Kiraz coğrafi olarak, İzmir’in en doğusunda; 30(38 ?) derece 20 dakika kuzey enlemi ile 28 derece 20 dakika doğu boylamı arasında yer almaktadır. Denizden yüksekliği (rakımı) 312 metre, yüzölçümü 585 km2’dir. (58.582 Hektar) İzmir’e olan uzaklığı 140 km.dir.

       Kiraz, Bozdağ’ın yakınında güzel bir ovaya bakan düzlükte kurulmuştur. Bozdağ’dan Salihli'ye, Aydın dağlarından Nazilli'ye ve Alaşehir'e geçit oluşturmaktadır.              

       İlçe merkezi ve birkaç ova köyü dışındaki bütün köyleri, genellikle Bozdağ ve diğer dağlar üzerinde ve eteklerinde yer alır. Dağlık bir arazi üzerinde yer almasından dolayı, köylerin ulaşım ve sosyal imkânları sınırlıdır, ulaşılamayan köy yoktur. Köylerin birçoğuna karayolu ulaşımı ve elektrik, 1970'lerden sonra sağlanabilmiştir. Kınık ilçesi ile birlikte İzmir İlinin en az gelişmiş ilçelerinden biridir. Dağ köylerinde ağırlıklı olmak üzere, Eski Türk gelenekleri-davranış biçimleri ve giyim tarzı sürdürülmektedir.

       Batısında Ödemiş, güney-batısında Beydağ, kuzeyinde Manisa’nın Salihli, kuzey-doğusunda Manisa’nın Alaşehir ve güneyinde Aydın’ın Nazilli ilçeleri, Kiraz’ın komşu yerleşim alanlarıdır.

Nüfus:Kütük kayıtlarına göre; 2006 yılı sonu itibari ile 120.650 kişi kayıtlıdır. Ancak; Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle açıklanan rakamlara göre; Kiraz ilçesinin toplam nüfusu 44.009 kişidir. Yani, nüfusun %60’a yakını Kiraz dışında yaşamaktadır, sadece Nüfus Kütükleri Kiraz’dadır.  

       44.009 kişinin; 21.997 kişisi erkek ve 22.032 kişisi de kadındır. Kiraz İlçe Merkezi’nin toplam nüfusu 8.720 olup 4.237’si erkek ve 4.883’ü de kadındır. Kiraz’a bağlı 52 köyün toplam nüfusu 35.289 kişi olup, bu nüfusun 17.760 kişisi erkek ve 17.149 kişisi de kadındır. 

       Merkezde Cumhuriyet, İstiklâl, Yeni Mahalle (Göçmen Mahallesi) ve Kırköy mahalleleri bulunmaktadır. (Köylerin nüfusu ile ilgili bilgiler, Yönetim Teşkilatı Bölümünde yer alan Köylerimiz başlığı altında detaylı olarak verilmiştir.

       Kiraz, dışarıdan fazla göç almayan ama göç veren bir ilçemizdir. Sadece, 1951 yılında Bulgaristan’dan göç ederek gelen soydaşlarımız için 151 hanelik Yeni Mahalle kurulmuş v e yerleştirilmiştir. Halk arasında bu mahallenin adı Göçmen Mahallesi olarak bilinmektedir.

YILLAR		ŞEHİR  NÜFUSU		KÖYLER NÜFUSU			TOPLAM
1950		2.488		17.330			19.818
1955		2.677		20.017			22.694
1960		3.573		21.718			25.291
1965		3.465		24.255			27.720
1970		4.935		22.668			27.603
1975		5.284		24.161			29.445
1980		5.561		25.143			30.704
1985		8.001		24.703			32.704
1990		7.850		33.397			41.247
1997		8.955		34.059			43.014
2000		10.001		34.909			44.910
2007		8.683		36.389			45.072
2011		8.721		35.866			44.587
2012		8.720		35.289			44.009

 

       Ekonomik faaliyetler; genel olarak üretimden, ticaretten, tüketimden ve tasarruftan/ yatırımdan kaynaklanan faaliyetlerdir. Ekonomi; bir malın üretilmesinden pazarlanmasına kadar devam eden bir süreçtir. Bu sürecin içinde; tarım, hayvancılık, madencilik, sanayi, maliye/bankacılık, ticaret ve turizm başta olmak üzere birçok alt dilim yer alır. Bu bilgiler ışığında Kiraz Ekonomisine baktığımızda; tarım ve hayvancılık sektörlerine dayalı olduğunu; sanayi, madencilik, ticaret ve turizminin gelişmediğini görüyoruz. Aşağıdaki bölümlerde bu hususlar kısaca anlatılmaktadır.

       Hayvancılık ve tarım temel geçim kaynaklarıdır. Devlet ve özel sektör tarafından yatırımın pek fazla gerçekleştirilmediği ilçenin ekonomisi, tarım ve hayvancılığa dayanır. Dağlık kesimlerde hayvancılık ve daha yükseklerde orman ürünleri ve benzeri ile halk geçimini sağlar. Tarım ve hayvancılık içicedir.

     TARIM: Kiraz ekonomisi; tarıma ve biraz da hayvancılığa dayalı bir ekonomidir. Genellikle tütün, patates, tahıl, pamuk, susam, fasulye, sebze çeşitleri yetiştirilmektedir. Özellikle son yıllarda lezzetli/tatlı karpuz üretiminde Ödemiş’e rakip olmuştur..Yüksek yaylalarda kiraz, vişne, erik, elma, kestane, ceviz yetiştirilirken, daha alçak alanlarda zeytincilik yaygındır. Ancak, ilçemizde isminin verilmesine sebep olacak kadar "kiraz" yetiştirilmemektedir ama ilçe iklimi meyveciliğe oldukça müsaittir. Son yıllarda gerek kişisel teşebbüslerle, gerekse Kaymakamlık ve İlçe Tarım Müdürlüğü işbirliğiyle geçen üç yılda 100,000 adet meyve fidanın dikildiği bilinmektedir. Meyve türleri arasında "zeytin" revaçtadır.

       Sulu tarım alanlarında; patates, pamuk, karpuz, kıraç alanlarda tütün, buğday en çok yetiştirilen ürünlerdir. Tütüncülük kota nedeniyle son derece azalmıştır. Neredeyse bütün ürünlerin yetişmesine elverişli topraklara sahip ilçede çok fazla ekonomik yönü olmayan birçok meyve ve sebze de (lahana, incir, marul) yetiştirilmektedir.

       İlçe ekonomisinin temelini tarım sektörü teşkil etmekte olup toplam arazinin %24,6’sı olan 14.410 hektarlık alanda 8.362 çiftçi ailesi tarımsal faaliyetlerle uğraşmaktadır.

      HAYVANCILIK: İlçede hayvancılık da son yıllarda hızlı bir ilerleme kaydetmiş ve kaliteli kültür ırklarının çoğalmasıyla da iyi besleme ve bakım mecburiyeti önem kazanmış olup, bunun da ancak kaliteli kaba yemden karşılanması mümkün olduğundan son yıllarda yem bitkileri üretimi de orantılı olarak yükselme göstermeye başlamıştır. İlçede en çok yetiştirilen yem bitkileri yonca, silajlık mısırdır. Topraklarının büyük bir bölümünde sulu tarım yapılmaktadır.

         Sığır eti                          :   1.250
         Koyun-Keçi eti              :        35 

B-  Hayvansal Üretim( ton / yıl )
         Süt Üretimi                     :  82.000
         Peynir Üretimi                :    5.000
         Yün ve Yapağı Üretimi  :        250 
         Bal Üretimi                     :          15
         Yumurta Üretimi            : 700.000 adet